భీమశంకరం గారికి రసమయి వారి దాశరథి పురస్కారం

30వ నవంబరు 2012 నాడు హైదరాబాదు లోని రవీంద్ర భారతిలో రసమయి సంస్థవారి ద్వితీయ బృహత్ వాఙ్మయ మహాకవి శ్రీ దాశరథి పురస్కారం, జ్ఞానఫీఠ అవార్డు గ్రహీత, పద్మవిభూషణ్ ఆచార్య సి. నారాయణ రెడ్డి గారు, దాదాసాహేబు ఫాల్కె అవార్డు గ్రహీత, అక్కినేని నాగేశ్వరరావు గార్ల చేతులమీదుగా ఆచార్య వి. యల్.యస్. భీమశంకరం గారికి బహూకరింపబడిన సందర్భంగా సభలో భీమశంకరం గారు చదివిన పద్యం:

అలయకుండనె నాకు అపురూప విద్యల కరతలామలకంబు గరపినావు,

భూరిశాస్త్రములందు భూభౌతికమునందు వాసికెక్కిన ప్రోడ చేసినావు,

వివిధ దేశములందు విజ్ఞాన సభలలో శంఖంబు పూరింప సలిపినావు,

ఆచార్య వృత్తిలో అధిక మన్ననలంది ఎనలేని ఖ్యాతి పొందించినావు,

ప్రౌఢ రసస్రువు గ్రంథ రచన యందు అలఘు చందోనాట్య మాడినావు,

నేడు నా మ్రోల నలువుగా నిలువుమమ్మ,

ద్వాదశాదిత్య కవిజన వాఙ్మయ సభ

భ్రాజిత రవీంద్ర భారతీ ప్రాంగణమున,

చతుర పద గణ సుమ లాస్య శారదాంబ!

Telugu Vaibhavam

Telugu Vaibhavam CD sent to Baroda

Mr. E.P.Rao ex-Senior Officer in Oil & Natural Gas Commission writes to our Founder,
Prof. V.L.S. Bhimasankaram:

My respects to you. Hope you are in good health.

I sent one of the compact disks on Telugu Vaibhavam given by you to Sri P.Buchi Raju who was your student in Geophysics department in Andhra University. He retired as Chief Geophysicist (Wells) at ONGC and settled in Baroda. He is one of the trusties of Baroda Andhra Samithi. He highly appreciated your poetic work and rendering by Sri Kanna Rao. He had telephonic talk with me and congratulated you on the wonderful work. He also told me that the song "Telugu Vaaramu Memu" will be played in the beginning of every function of Baroda Andhra Samithi hereafter as a welcome song.

I am playing and hearing these poems and songs regularly. I hope and wish such works will be forthcoming from your pen in future also. I pray the Almighty to bestow you with healthy long life and capability to generate new ideas to serve our mother tongue.

Affectionately yours,

E. Parameswara Rao

Kakinada.

విడి సరులు - 3

నెచ్చెలి

ఉత్పల మాల మాలిక

రచన: ఆచార్య వి. యల్. యస్. భీమశంకరం

నచ్చిన వంటకమ్ము పచనంబొనరించి భుజింప జేయు, ని

క్కచ్చిగ తీర్చి దిద్దు గృహకార్యములన్నియు, భర్తయున్

మెచ్చెడి రీతి వర్తిలి అమేయ సుఖంబుల యందు దేల్చు, పై

పెచ్చున రూపవంతులగు పిల్లల పాపల గాంచి వారలన్

మచ్చిక పెంచి బుద్ధులను మానుగ నేర్పును, అత్త మామలన్

తచ్చనలేక కొల్చు, నిరతమ్మును వచ్చెడి బంధు మిత్రులన్

అచ్చిక బుచ్చికంబుల మహా పరితొషము గూర్చు, క్రోధుడై

వచ్చిన భర్తకున్ తగిన రీతిని కోపమడంచు, నాథుడున్

తెచ్చిన తేకపోయినను తీరుగ దిద్దు గృహంబు, దైవమున్

నిచ్చలు పూజచేసి మగనిన్ కృప జూడగ గోరు, అట్టి మీ

నెచ్చెలి కే మొసంగినను నీగునె ఆమె ఋణమ్ము - అందుచే

వచ్చెడి జన్మలో తగిన భార్యయి సేవ లొనర్పగా దగున్.

విడి సరులు - 2

కవికి అహంకారముండ వచ్చునా? ఉండకూడదు. కాని రాజసం ఉంటుంది. ఇది సహజం. రాజసం లేకపోతే కవి మంచి పద్యాలు వ్రాయ లేడు

ఆ. వె. రాజసము లేక కవిరాజు వ్రాయ గలడె
పద్య మెద్దేని నవరస హృద్యముగను
ఒప్పిదంబైన తన పురి విప్పకుండ
నృత్య మొనరింప నేర్చునే నెమలి తలప

తెలుగు వారము మేము

తెలుగు వారము మేము

ఛందస్సు: ద్విరదగతి రగడ

రచన: ఆచార్య వి. ఎల్. ఎస్. భీమశంకరం.

తెలుగు వారము మేము, తెలుగు జాతియె వెలుగు,

తెలుగన్న మాకెన్నొ తీపి తలపులు గలుగు,

ఏ దేశమందున్న, ఏ చోట కేగినా

ఏ దారి నడచినా, ఎంతెత్తు కెదిగినా, 4

ఆశ మా కెప్పుడూ అందాల తెలుగన్న,

దేశభాషల లోన తెలుగు లెస్సేనన్న,

మాతృ భాషను వదలి మనలేము మేమెన్న,

భాతృజన మన్నచో భక్తి భావము మిన్న - 8

తెలుగు కీర్తిని తలచి, తెలుగు సంస్కృతి నుంచి

నలువైన శబ్దముల లలితముగ వెలయించి,

కవనములు రచయించి, ఘనరవము వహియించి,

చవులూర పాడించి, భువినెల్ల అలరించి, 12

పలు బాస లెరిగినా తెలుగులో భాషించి,

వెలయించి మధురిమలు, కిల కిలా రవళించి,

అలరులను విరియించి అందరికి వినిపించి

వెలుగు చూపెదమింక, యెలుగెత్తి చాటించి - 16

మిగత వారిని గాంచి, మిగుల గౌరవముంచి,

ప్రగతి వారికి పంచి, బ్రతుకు విలువలు పెంచి,

జగలంబు నలి చేసి, జగడంబు వెలి వేసి,

సగటు మానవు వాసి సమృధ్ధిగా చేసి, 20

అగచాట్లు తగ్గించి, అమృతంబు పండించి,

జగతి స్వర్గము చేసి జాగృతిని హెచ్చించి,

తెలుగు సంస్కృతి శోభ నలువురూ గుర్తింప,

విలువలను పెంచెదము విఖ్యాతి వ్యాపింప. 24

భీమ శతకం

భీమ శతకం
(5వ విడత)
రచన: ఆచార్య వి. యల్. యస్. భీమశంకరం.

41. ఉద్భవించరు జను లూరక కూర్చుండ -

చేతనైన మేలు చేయు కొఱకు

పుట్టుచుందు రిలను పుణ్య మూలమ్మున -

విమల సుగుణ ధామ వేము భీమ.

42. బ్రతుకు లోన నిరత మతిశయిల్లెడు కోర్కె

సహజ గుణము మేటి జనుల కెపుడు,

గొప్ప పొందుట కొఱ కెప్పుడూ కాదయా -

విమల సుగుణ ధామ వేము భీమ.

43. దీప్తి పంచ జగతి దీపించి క్రొవ్వొత్తి

కరగి పోవు గాదె పరుల కొఱకు

సజ్జనుండు గూడ సరిగ నిట్లుండురా

విమల సుగుణ ధామ వేము భీమ.

44. జగతి యందు ప్రగతి సాధ్య మయ్యెను నేడు

వివిధ దేశ శాస్త్రవిదుల వలన

వందనమ్ము సేతు వారి కనుదినమ్ము -

విమల సుగుణ ధామ వేము భీమ.

45. తరతరాల నుండి కష్టించి కృషి చేసి

ధిషణవరులు తీర్చి దిద్దినారు

జగతి ప్రగతి వారి సంకీర్ణ యత్నంబు -

విమల సుగుణ ధామ వేము భీమ.

46. శాంతి గలుగు జనుడె సంతొషవంతుండు,

ఆశ లేని జీవి ఆత్మ విదుడు,

ఎంచి చూడ వారికే వంతలుండవు -

విమల సుగుణ ధామ వేము భీమ.

47. నాల్గు మోము లున్న నలువ కైనను గాని

వాణి నాల్కయందు వాస ముండు -

విద్య లేని యెడల విలువేది విధికైన!

విమల సుగుణ ధామ వేము భీమ.

48. చదువు నేర్చుటన్న జ్ఞాన సంపాదనే,

మనిషి ఎదుగుదలకు, మనుగడకును,

భోగ భాగ్యములకు ముఖ్య సొపానమ్ము -

విమల సుగుణ ధామ వేము భీమ.

49. చదువుకొన్న వారి సాంకేతికత పైన

సంఖ్య పైన, వారి శక్తి పైన

అవని జనుల ప్రగతి ఆధార పడి యుండు -

విమల సుగుణ ధామ వేము భీమ.

50. చదువుకొన్న వారి సంఖ్య తగ్గెను నేడు,

చదువు ‘కొనెడు’ వారి సంఖ్య పెరిగె!

ఆపుడయ్య చదువులమ్మ నమ్ముకొనుట -

విమల సుగుణ ధామ వేము భీమ.

భీమ శతకం

భీమ శతకం

(4వ విడత)

రచన: ఆచార్య వి. యల్. యస్. భీమశంకరం.

31. శిష్యు డనుచు చేరి సేవ లెన్నియొ చేసి,

కొల్లగొట్టు గృహము కుత్సితుండు,

అతని పేరె తెలియు మాషాఢభూతిగా!

విమల సుగుణ ధామ వేము భీమ.

32. చేప కొఱకు కొంగ చేరి యుండును నీట

కదలకుండ నొంటికాలిమీద -

కోర్కి దీరు దనుక కుత్సితు డిట్లుండు!

విమల సుగుణ ధామ వేము భీమ.

33. ఎదురు నిల్చి మనల నెదిరించు వైరితో

నేర్పు తోడ పోరి నెగ్గవచ్చు,

నీడ నుండి పోరు నేస్తగాడె సమస్య!

విమల సుగుణ ధామ వేము భీమ.

34. అల్పులున్న చోట అధికు లుండగ రాదు,

తరలి వారి నుండి తలగ వలయు -

కాకు లఱచు చోట కోకిల నిలుచునా!

విమల సుగుణ ధామ వేము భీమ.

35. పనులు లేని వారు పనిరాని వారితో,

ఊసు లాడు చుందు రుబుసుపోక,

పనులు చేయు తరిని పలుకాడ వ్యవథేది?

విమల సుగుణ ధామ వేము భీమ.

36. అల్పుడైన మనుజు డనుమానములతోడ

కాలమును వృథాగ గడుపు చుండు

చేతనున్న పనిని చేపట్టగా మాని -

విమల సుగుణ ధామ వేము భీమ.

37. ధనము లేని వాడు ధరలోన కొఱగాడు,

అమ్మకైన గాని ఆలికైన,

సొమ్ములున్న జనులు చుట్టూత తిరుగరే!

విమల సుగుణ ధామ వేము భీమ.

38. కోరుకున్న వన్ని కో యన్ననే వచ్చు,

కొండమీద నుండు కోతియైన -

సొమ్ములున్నవాడె శోభిల్లు నెచటైన,

విమల సుగుణ ధామ వేము భీమ.

39. బంతివోలె నెగిరి బ్రదుకు పథములందు

పామరుండు క్రింద పడుచునుండు,

శూరు డెపుడు ప్రగతి సోపానముల నెక్కు -

విమల సుగుణ ధామ వేము భీమ.

40. ధనము కొఱకు వారు తప్పు దారులు పట్టి,

ధనము మాకు వలదు ధ్వస్త మనుచు,

గొప్పగా బడాయి చెప్పుచుందురు నేడు!

విమల సుగుణ ధామ వేము భీమ.

విడి సరులు

డిశెంబరు, 2001 లొ జరిగిన నా సప్తతి ఉత్సవాలలో, సాయంత్రం టీ విరామంలొ, ఒక పూర్వ విద్యార్థి నన్ను, "మీకు జియోఫిజిక్స్ అంటే మక్కువ ఎక్కువా. లేక తెలుగు పద్య సాహిత్యం పైనా" అని అడిగాడు. ఆనాటి సాయంత్రం సభలొ ఉత్సవాలకు నా స్ఫందన చెబుతూ, పై ప్రశ్న గుర్తుకు వచ్చి ఈ క్రింది పద్యం చెప్పాను. ఈ పద్యం, సందర్భం "సాహితీ కౌముది"లో ప్రచురించ బడ్డాయి.

కం. గంగా పార్వతియా, యన
గంగాధరుడేమి చెప్పు - కంగారవడే,
సాంగత్యంబుకు గంగయు
సాంగోపాంగంబు గౌరి - సమతుల్యంబై.